ویرایش متن از حدود دهه ۴۰ شمسی در ایران به صورت یک کار تخصصی مطرح شد و امروزه یکی. از مراحل ضروری در ترجمه حرفهای و چاپ کتاب و مقالات است. ویرایش انواع گوناگونی دارد و به شیوههایی گوناگون انجام میشود. البته هر یک از این انواع، مکمل دیگری هستند و در مجموع متنی شسته رفته و اصولی تحویل میدهند.
در این مطلب سعی داریم شما را با تعریف ویرایش، انواع آن و در واقع کاری که یک ویراستار انجام میدهد آشنا سازیم.
ویرایش یک متن به معنای ایجاد اصلاحات و تغییراتی گوناگون در آن است. به شکلی که متن نهایی کاملاً قابل فهم و بدون ابهام باشد، دارای غلطهای نگارشی. و املائی نباشد و به طور کلی آراستگی و نظم کافی داشته باشد. نکتهای که در ویرایش اهمیت دارد این است که مفهوم اصلی نوشته و سبک و سیاق نویسنده. در نگارش نباید دچار تحریف و تغییر شود. به همین دلیل است که ویراستاری یک کار کاملاً تخصصی و تا حدودی. پیچیده تلقی میشود که نیاز به دانش کافی و مرتبط دارد.
حال که به طور کلی متوجه شدیم ویرایش چیست، اجازه دهید درباره انواع آن نیز صحبت کنیم. البته خوب است بدانید انواع مختلف ویرایش همگی برای ویرایش اصولی و کامل متن، مورد نیاز هستند و باید یک به یک توسط ویراستار اجرا شوند. در ادامه شما را با این انواع بیشتر آشنا خواهیم کرد.
میتوان گفت ویرایش فنی یکی از سادهترین بخشهای ویرایش متن است. البته این نوع ویرایش نیز ریزه کاریهای بسیاری دارد اما به تصور کلی عموم مردم نسبت به ویرایش کردن نزدیکتر است. در واقع نوع فنی ویرایش بیشتر به آراستگی ظاهری متن میپردازد و کار زیادی با مفهوم ندارد. مثالهایی از کارهایی که در ویرایش فنی متون انجام میشوند عبارتند از:
ویرایش محتوایی که به ویرایش تخصصی یا علمی نیز شهرت دارد، همانطور که از نام آن نیز پیداست، به بررسی صحت محتوای متن میپردازد. ویراستار برای انجام این مرحله از ویرایش متون باید اشراف کامل به حوزه متن داشته باشد تا بتواند آن را از نظر تخصصی و محتوایی ویرایش نماید. برای مثال کسی که یک مقاله علمی را درباره رشد گیاهان ویرایش میکند باید به اندازه کافی با علم کشاورزی آشنا باشد تا بتواند ایرادات محتوایی مقاله را پیدا نماید.
وظیفه ویرایش متن، روان و قابل فهم کردن یک مطلب است و این دقیقاً کاری است که در ویرایش زبانی و ساختاری انجام میشود. کوتاه کردن جملات بلند، تصحیح جملات مبهم، حذف عبارتها یا کلمات تکراری، ساده کردن جملات پیچیده، بررسی جایگذاری صحیح حروف اضافی مانند “را” و استفاده درست از فعلها و … مواردی هستند که در ویرایش زبانی و ساختاری انجام میشوند.
در ویرایش متن، ویراستار از بیرون به متن نگاه میکند، کاری که نویسنده از پس آن بر نمیآید. همچنین بسیاری از نویسندگان به اندازه کافی با اصول تخصصی ویرایش فنی و زبانی آشنا نیستند. به همین دلیل وجود یک ویراستار متخصص برای ویرایش متون مختلف همیشه لازم است.
لینک منبع :سایت ترجمه متن ومقاله فوناتیم